یکی از بخش های مهمی که در ساختمان سازی باید به آن اهمیت داده شود، شیرآلات و لوله کشی یا پایپینگ است که برای قطع و وصل کردن جریانات و تنظیم فشار و دما مورد استفاده قرار می گیرند. حتما زمانی که نوبت به لوله کشی ساختمان رسیده، نام ولو به گوش تان خورده است، اما ممکن است که ندانید این قطعه چه کارایی دارد و کجا استفاده می شود. پس در ادامه همراه ما باشید تا به بررسی کامل و معرفی انواع ولو بپردازیم.
ولو چیست؟
ولو یا شیرآلات، از جمله تجهیزات مکانیکی است که در سیستم لوله کشی (پایپنیگ) و به منظور انتقال مایعات و گازها مورد استفاده قرار می گیرد، جریان و فشار سیالات از لوله را تنظیم می کند و مانع از بازگشت جریان می شود. به همین خاطر، یکی از مهم ترین بخش های لوله کشی به حساب می آید و در انتخاب آن باید دقت به خرج داده شود. انتخاب ولو می تواند هزینه بر باشد، به گونه ای که 20 تا 30 درصد هزینه های کل را شامل می شود و اندازه آن با توجه به اندازه انتهای آن به سیستم لوله کشی تعیین می شود.
تقسیم بندی انواع ولو
انواع مختلفی ولو وجود دارد که هر کدام کارایی و قابلیت خاص خود را دارند و انتخاب نوع ولو برای داشتن سیستم لوله کشی بدون نقص بسیار مهم می باشد.
انواع ولو بر اساس شکل ظاهری
• ولو دروازه ای
ولوهای دروازه ای ، شایع ترین مدل های ولو هستند که دارای دریچه خطی هستند و هنگام کار یا کاملا باز هستند یا کاملا بسته. از این قطعه می توان در بسیاری از صنایع و انتقال سیالات استفاده کرد و نحوه عمل آن ها این گونه است که بعد از بسته شدن دریچه، جریان به طور کامل قطع خواهد شد.
• ولو کروی
این نوع ولو، مسیر S شکلی برای عبور جریان و مایعات دارد که برای توقف و یا راه اندازی سیالات و تنظیم جریان مورد استفاده قرار می گیرد. از آن جایی که مسیر جریان دو مرتبه تغییر می کند، افت فشار بیشتر می شود. این شیرها نسبت به مدل های دروازه ای مقاومت بالاتری دارند و گران تر نیز هستند.
• ولو سماوری
این نوع ولو هم در حالت روشن و خاموش و یا صفر و یک قرار می گیرد و برای توقف یا راه اندازی جریان استفاده می شود. دریچه این نوع شیرها می تواند به صورت استوانه ای یا مخروطی باشد که مدل های پلاستیکی بیشتر برای مایعات با مواد جامد معلق یا مایع استفاده می شوند. این نوع ولو، مقاومت بسیار بالایی در برابر نشتی دارد.
• ولو توپی
این نوع ولو از یک دیسک توپی و سوپاپ چرخشی تشکیل شده که جریان سیالات را متوقف و یا راه اندازی می کنند و عملکرد سریعی هم دارند. ولوهای توپی کوچک تر و سبک تر از ولوهای دروازه ای هستند.
• ولو پروانه ای
ساده ترین نوع ولو که دارای سوپاپ چرخشی است و طراحی سبک و کوچک تری دارد که همین مورد باعث شده تا نصب آن به آسانی انجام شود. زمانی که سوپاپ باز باشد، کمترین میزان انسداد جریان مایعات در اطراف دیسک ایجاد می شود که افت فشار کمتری هم در شیر ایجاد خواهد شد.
بیشتر بخوانید(تعمیر شیر آلات صنعتی)
انواع ولو صنعتی
• ولو ایزوله
این نوع ولو با عنوان ولو کشویی نیز شناخته می شود که دریچه های فلزی، جریان سیالات را کنترل می کنند.، به گونه ای که وقتی دزیچه بسته باشد، جریان به طور کلی متوقف خواهد شد. اما توجه داشته باشید که از این نوع شیر برای کنترل جریان استفاده نمی شود، آن هم به این دلیل که اگر پایه ولو تحت فشار فیزیکی قرار بگیرد، ساییدگی پیدا می کند.
• ولو کنترلی
در این نوع شیرها، می توان میزان عبور سیالات را تحت کنترل درآورد و به آن درصد باز و بسته شدن داد و به همین خاطر است که یکی از دقیق ترین انواع ولو به حساب می آید. این نوع ولو می تواند دستی یا اتوماتیک باشد.
• ولو خود کنترلی
عملکرد این نوع شیر به این صورت است که اگر فشار داخل لوله زیاد شود، ولو بیشتر باز می شود و اگر فشار کم شود، ولو بسته تر می شود، بی آن که نیازی به تنظیم دستی باشد. از این نوع ولو بیشتر در صنایع شیمیایی، پمپ ها و نیروگاه ها استفاده می شود.
• ولو ایمنی
ایمنی این نوع شیرها بسیار بالاست، به گونه ای که اگر فشار داخل لوله بالا برود، فشار به بیرون منتقل می شود تا جلوی ترکیدن گرفته شود. در واقع با کاهش فشار داخل لوله، ایمنی سیستم نیز تضمین خواهد شد.
بیشتر بخوانید(اقلام پایپینگ)